تحول شهرنشینی در فولادشهر - مسکن فولادشهر
میزان شهرنشینی و نرخ رشد جمعیت شهری
در سرشماری اخیر ۷۴ درصد جمعیت کشور در نقاط شهری ساکن بوده و روند افزایشی جمعیت شهرنشین در ایران تداوم یافته است. در سال 1395 بیش ترین میزان شهرنشینی به استان قم اختصاص دارد که بیش از ۹۵ درصد جمعیت آن شهرنشین هستند. استان های تهران، البرز و اصفهان رتبه های بعدی را از آن خود کرده اند.
(انجام کلیه ی خدمات مربوط به خرید و فروش مسکن در فولاد شهر اصفهان توسط نیرو های مجرب مسکن فولادشهر انجام می شود. همین حالا می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید. )
در مقابل استان های سیستان و بلوچستان، گلستان و هرمزگان به ترتیب کم ترین میزان شهرنشینی را در سال ۱۳۹۵ تجربه کرده اند. لازم به ذکر است که استان سیستان و بلوچستان تنها استانی است که کم تر از ۵۰ درصد جمعیت آن شهرنشین هستند و در دیگر استان ها این رقم بالای ۵۰ درصد است. میزان شهر نشینی از تقسیم جمعیت شهرنشین بر کل جمعیت به دست آمده است. به استثنای استان سیستان و بلوچستان که در دوره ی ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۵ با کاهش میزان شهرنشینی روبرو بوده است، در دیگر استان ها این میزان روند صعوی داشته است.
استان های چهارمحال و بختیاری، کردستان و اردبیل بیش ترین افزایش و در مقابل استان های سیستان و بلوچستان، کرمان و قم کم ترین افزایش در میزان شهرنشینی را تجربه کرده اند.
توزیع شهرها برحسب جمعیت
در استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام، بوشهر، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، خوزستان، زنجان، فارس، کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان، همدان و هرمزگان یعنی در ۱۶ استان کشور شهرهایی با جمعیت کم تر از ۵ هزار نفر است. در استان های اصفهان، خراسان رضوی، چهارمحال و بختیاری، سمنان، قزوین، کرمان، گلستان، مرکزی، یزد و مازندران عمده ی شهرها در طبقه ی جمعیتی ۵ تا ۱۰ هزار نفر جمعیت قرار دارند. در استان های سیستان و بلوچستان و گیلان شهرهای ۱۰ تا ۲۵ هزار نفری است.
در استان تهران اکثر شهرها از نوع شهرهای با جمعیت ۲۵ تا ۵۰ هزار نفر است به صورتی که از ۴۲ شهر در این استان تعداد ۱۰ شهر در این طبقه ی جمعیتی قرار گرفته اند.
در استان البرز اکثریت شهرها یعنی تعداد ۴ شهر از مجموع ۱۷ شهر این استان در طبقه ی جمعیتی ۱۰۰ تا ۲۵۰ هزار نفر جای گرفته اند.
تحول در شهرستان فولاد شهر
فولادشهر در 38 کیلومتری جنوب غربی اصفهان در دشت لنجان بین فاصله ارتفاعی 1620 تا1700 متری از سطح دریا واقع شده است و در محوطه ای تقریبا به شکل مستطیل به ابعاد 4×5 کیلومتر در جنوب شرقی –شمال غربی قرار دارد.
این شهر از شمال به شهرستان فلاورجان، از جنوب به کارخانه ذوب آهن از شرق به کوه نمتک و از غرب به رشته کوه پنجی محدود می شود. ارتفاعات این شهر، رشته کوه پنجی در غرب و رشته کوه اشترجان در جنوب و عوارض طبیعی مارماضه و فشارچه در داخل محدوده شهر می باشد. مساحت اراضی محدوده استحفاظی شهر بیش از 16000 هکتار است که بالغ بر 7700 هکتار آن با مالکیت رسمی و قانونی می باشد. فولادشهر جوان ترین مرکز شهری شهرستان لنجان به شمار می آید و دارای قدمتی کوتاه معادل راه اندازی کارخانه ذوب آهن است.
شروع این شهر توسط کارخانه ذوب آهن و با هدف اسکان شاغلان مهاجر کارخانه و نیرو های متخصص خارجی (روسی)بنا شد و به عنوان شهرک خوابگاهی متعلق به کارخانه تا سال1360 صرفا توسط جمعیت شاغل در این کارخانه مورد اسکان قرار می گرفت. از این سال به تدریج و در طی روندی حدودا 10 ساله از تملک کارخانه مذکور در آمده و به شهر های تحت اداره وزارت کشور پیوست. با ورود کشور به عصر صنعت در دهه 40، فعالیت هایی در رابطه با احداث و راه اندازی کارخانه جات متعدد صنعتی در سراسر کشور شکل گرفت که مهم ترین آن ها در منطقه احداث کارخانه ذوب آهن می باشد.
احداث این کارخانه در پی عقد قرار دادی بین دولت ایران و اتحاد جماهیر شوروی در سال1344 در دشت طبس در 5 کیلومتری جنوب غربی فولادشهر کنونی شروع شد و به دنبال آن منظقه لنجان شاهد مهاجرانی شد که با هدف دست یابی به اشتغال در کارخانه ذوب آهن زادبوم خویش را در سرزمین های دیگر خصوصا مناطق همجوار لنجان ترک کرده و رو به این منطقه آوردند و در بخش های مختلف کارخانه به کار گرفته شدند. شدت این مهاجرات ها به حدی بود که از همان بدو کار عملیات احداث کارخانه، بحث اسکان مهاجرین تازه اشتغال یافته در کارخانه به مشغله مهم ذهنی برنامه ریزان و سیاست گذاران مربوطه مبدل گردید.
احداث شهرک بزرگ یا کلان شهر آریا شهر (فولادشهر کنونی) نتیجه منطقی همین شرایط به شمار می آید و با بهره برداری از اولین مرحله شروع ساخت آن که باعث اسکان گروهی از خانواده های شاغلان در کارخانه و تعدادی از متخصصین پیمانکار خارجی گردید کلان شهر جدیدی به جغرافیای کشور افزوده شد.
در ابتداد فقدان نهاد های فعال اقتصادی، وجود طبقات اجتماعی و محرومیت جامع ساکن در آن از اشتراکات و ارزش های فرهنگی برخاسته از هویت واحد باعث شده که روابط انسانی و اجتماعی ساکنان این شهرک تنها بر اساس مشارکت و همگونی آنان در اشتغال به کار در کارخانه ذوب آهن شکل بگیرد و در بعضی گروه های مهاجر با اتکا به ارزش ها و هنجار های مشترک برخاسته از زادبوم اولیه آن ها تنظیم شود. با گذشت زمان مجموعه انگیزه های لازم در بین ساکنان این شهرک برای دست یابی به یک شهر تکامل یافته با ساختار های مبتنی بر هویتی واحد باعث ایجاد مولفه های منطقی و کار ساز تاسیس یک شهر تکامل یافته گردید.
در زمان انقلاب و در دهه اول بعد از آن با وقوع تحولات سیاسی و اجتماعی عمیق و خصوصا وقوع و تبعات جنگ تحمیلی و هجوم و اسکان مهاجران جنگ تحمیلی در بخشی از بنا های ساخته شده و یا در حال احداث شهرک و سیاست کارخانه ذوب آهن در رهای از قید و بند مسئولیت اداره، حفظ و نگهداری شهرک، هویت شهرک مذکور با کسب امتیازات و ویژگی های سیاسی و اداری شهری و با افتتاح شهرداری فولادشهر در سال 1372 رسما به جرگه شهر های تحت اداره وزارت کشور در آمد.
نتیجه این روند احداث شهرک نوبنیاد «واحد» بود که در سال 1348 در اراضی غربی چمگردان و در حاشیه جنوبی کارخانه احداث شد و به سکونت انحصاری نیروهای مهاجر اشتغال یافته در کارخانه اختصاص داده شد.
احداث شهرک واحد با دو هدف عمده به اجرا در آمد:
1)بخش عمده ای از مهاجرین اشتغال یافته در کارخانه از نیروهای جوان و فعال بختیاری بودند که با ترک زندگی قبیله ای و کوچروی رایج در زادبوم خویش (سرزمین بختیاری) روی به این منطقه آورده و در بخش های مختلف کارخانه به کار گرفته شده بودند، مهاجرین مزبور به اقتضای شرایط زندگی عشایری حامل ارزش ها و سنت های اجتماعی و فرهنگی ویژه ای بودند که از بطن شرایط زندگی آنان در زاد بوم اولیه خویش برخاسته و بالطبع در تباین و تضاد عمیق با شرایط زندگی رایج در منطقه لنجان و هویت رایج مردم کشاورز و روستانشین این منطقه قرار داشت.
این کار در کنار عدم آشنایی و تطابق هویت مهاجرین مذکور با شرایط زندگی مترقی شهر نشینی تحت اقتصاد و پیشرفته صنعت نگرانی های بسیاری را در مورد اختلاط و آمیزش سازمان نیافته هویت های ناهمگون رایج در نزد مهاجران مذکور و گروه های بومی و کشاورز منطقه و آسیب های اجتماعی و فرهنگی ناشی از آن بر می انگیخت. احداث شهرک ویژه برای اسکان انحصاری مهاجرین مذکور در فولادشهر این فرصت را در اختیار مدیران و برنامه ریزان مسئول قرار می داد تا بتوانند به تدریج مهاجرین مذکور را با شرایط تازه زندگی خود آشنا ساخته.
و با جایگزین ساختن ارزش ها و باورهای مترقی زندگی شهر نشینی تحت اقتصاد نوپای صنعت به جای سنت های متروک شده و واپس مانده زندگی گذشته، آنان را در جهت جذب هویت تازه و تحول در تمامی ابعاد زندگی خویش هدایت و سازماندهی کنند.
2)بنای شهرک مسکونی ویژه در جوار کارخانه و مجتمع ساختن انحصاری نیروهای شاغل کارخانه در این محل می توانست از اتلاف انرژی و وقت نیروهای شاغل جلوگیری کند و با ایجاد نوعی همبستگی در محیطی مشترک بر انگیزه و کارآیی آنان در کارخانه بیفزاید. اهداف دوگانه مذکور نقش اساسی در حفظ اثبات و امنیت اجتماعی در عرصه تحولات گسترده اجتماعی و فرهنگی ناشی از گذار جامعه بومی و کشاورز منطقه و مهاجرین تازه وارد به عرصه نوپای صنعت و ایجاد شرایط مساعد کار و زندگی برای شاغلان کارخانه و خانواده های آنان داشتند و شهرک واحد در پیگیری همین اهداف بنا گذارده شد.
(شما می توانید همین حالا در خصوص رهن و اجاره مسکن در فولادشهر با کارشناسان مجرب مسکن فولاد شهر تماس بگیرید. )
این شهرک گرچه در شروع فعالیت های مربوط به احداث کارخانه تا حدی جوابگوی نیازهای اساسی نیروهای مهاجر شاغل درکارخانه در کار مسکن و صرف اوقات فراغت خود بود. بتدریج و با روند روز افزون اشتغال در کارخانه و بالطبع افزایش جمعیت شاغلین نیازمند به اسکان و عدم وجود امکانات کافی در توسعه و گسترش شهرک، مسئولین و برنامه ریزان ذی ربط در کار را بر آن داشت تا به طرح بنای شهرک تازه با امکانات گسترده تر توسعه مبتنی بر پاسخگویی به نیازهای اساسی جمعیت روز افزون نیروهای شاغل در کارخانه بپردازند.
احداث شهرک بزرگ یا کلان شهر آریا شهر (فولاد شهر کنونی) که در سال 1350 در پهنه دشتی وسیع و مسطح به ابعاد 4 × 15 در شمال کارخانه تحقق یافت. که نتیجه منطقی همین شرایط به شمار می آید و با بهره برداری از اولین مرحله از ساخت آن که باعث اسکان گروهی ازخانواده های شاغلان در کارخانه و تعدادی از متخصصین پیمانکار خارجی گردید کلان شهر جدیدی به جغرافیای کشور افزوده شد که تنها بر اساس الزامات و نیازهای اساسی کارخانه ذوب آهن در کار اسکان شاغلان مهاجر خود تحقق پذیرفت.
و به سبب آنکه در این میان علایق و اشتراکات اجتماعی، فرهنگی و ... که معمولا شاخص ترین عوامل برپایی سکونت گاهی اجتماعی به شمار می آیند. هیچگونه نقشی در پیدایش شهرک مذکور نداشته اند، این شهرک بیشتر به یک زیست گاه خوابگاهی شبیه شد تا یک شهر با شاخصه های رایج آن، وابستگی تمام شهرک به کارخانه ذوب آهن و بهره برداری انحصاری از آن که محدود به نیروی کار فعال در کارخانه بود و اسکان موقتی بهره مندان از واحدهای مسکونی آن که تنها به ایام اشتغال در کارخانه محدود بود باعث شد که این شهرک از بافت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کاملا متفاوت نسبت به دیگر مراکز اجتماعی کشور برخوردار شود.
خدمات شهری
نظافت:
1)آتش زدن زباله
2)فقدان مامور نظافت
4)حمل خاكروبه ها و رفت و روب
5)رعايت زمانبندي نظافت
6)لايروبي انهار
7)شست و شوي جداول و نرده ها
حمل زباله:
1)عدم حمل زباله در بن بست ها
2)شيرابه زباله
3)درخواست وجه توسط مامورین
4)مشكل خودروهاي حمل زباله
5)عدم حمل زباله
6)برخورد نامناسب مامورین
7)مشكل گاري هاي حمل زباله
سد معبر:
1)مغازه ها (اشغال پياده رو)
2)مصالح ساختماني در گذر
3)مانع غيرمجاز
4)نخاله هاي ناشي از ساخت و ساز
5)اتومبيل هاي دوره گرد (داخل معابر، معابر اصلي)
6)پلاكارد غير مجاز
7)جمع آوري گاري دستي حمل زباله
پاكسازي:
1)پاكسازي زمين باير (باز)
2)پاكسازي زمين محصور
3)پاكسازي نخاله هاي ناشي از حفاري و اجراي طرح (پيمانكار)
4)پاكسازي جانوران موذي
زيبا سازي:
1)نماسازي معابر و خيابان ها
2)پانل هاي تبليغاتي
3)رنگ آميزي جداول
4)رنگ آميزي نرده ها
5)تابلو اسامي خيابان ها
6)روشنایي پل ها و معابر
نامگذاري:
1)دامداري و گاوداري
2)كشتارگاه غير مجاز
3)آلودگي صوتي فروشندگان دوره گرد
4)مشاغل با مزاحمت صوتي
5)ساماندهي مشاغل شهري
6)ساماندهي كارگران ساختماني
فضاي سبز:
1)نظافت
2)ايجاد و توسعه فضاي سبز
3)هرس درختان و فضاي سبز
4)آبياري درختان و فضاي سبز
5)آفت زدايي درختان (سم پاشي)
6)قطع درختان خشك شده
7)قطع درخت بدون مجوز
8)آسيب رساندن به فضاي سبز
9)رسيدگي به فضاي سبز
10)لايروبي رفيوژ فضاي سبز
11)روشنايي
بازيافت:
1)عدم مراجعه به موقع مامورين بازيافت
2)تنظیم برنامه زمانبندي اخذ بازيافت
3)عدم زمانبندي مناسب
4)عدم كيفيت كيسه هاي زباله
5)كم بودن كيسه زباله – عدم تناسب بين داد و ستد
6)عدم تحويل كيسه زباله
7)توزيع سطل بازيافت
8)عدم دريافت مواد بازيافتي
9)برخورد نامناسب مامورين
برای شما مقاله دیگری آماده کرده ایم به نام رشد جمعیت در شهرستان فولادشهر پیشنهاد می کنیم همین حالا این مقاله را مطالعه کنید.